ทางเลือกเพื่อสุขภาพ กับอาหารมังสวิรัติ

ปัจจุบันคนส่วนใหญ่เริ่มหันมาใส่ใจในสุขภาพของตนเองมากขึ้น ไม่­ว่าจะเป็นการออกกำลังกาย กินยาลดน้ำหนัก หรือเลือกกินอาหารคลีนที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ หนึ่งในวิธีการที่ได้รับความนิยมอย่างมาก คือ การลดเนื้อสัตว์ และเน้นทานแต่ผักผลไม้แทน เรียกว่า มังสวิรัติ หรือการกินเจนั่นเอง สังเกตุได้จากบทความในนิตยสารต่างๆ หรือช่องรายการ YouTube ก็มีให้เห็น แต่ถ้าลองนึกย้อนไปในสมัยเรียน เราทุกคนต่างได้รับการสอนมาเสมอว่าควรทานอาหารให้ครบหลักทั้ง 5 หมู่ แล้วสรุปว่าการกินมังสวิรัติสามารถช่วยให้สุขภาพของเราดีขึ้นจริงไหม? จึงขอพาเพื่อนๆทุกคนมาร่วมเป็นหนึ่งในการหาคำตอบนี้ ถ้าพร้อมแล้วไปดูกันเลย!

กินมังสวิรัติอาจส่งผลเสียมากกว่าผลดี หากกินอย่างไม่ระมัดระวัง

อีกหนึ่งเหตุผลสำคัญที่ทำให้เทรนด์การกินมังสวิรัติได้รับความนิยมอย่างมากจากเหล่าคนวัยทำงาน และผู้สูงอายุ คือ คุณประโยชน์ที่ซ่อนอยู่ภายในวัตถุดิบอย่างผัก และผลไม้ ซึ่งหลายชนิดยังมีสรรพคุณช่วยลดความเสี่ยงของโรคต่างๆได้ เช่น โรคเบาหวาน หรือโรคมะเร็งบางชนิด และแน่นอนถ้าเพื่อนๆกินอย่างไม่ระมัดระวัง หรือกินแต่เมนูมังสวิรัติแบบผิดๆ เช่น สลัดผักที่ชุ่มไปด้วยน้ำสลัด หรือมันฝรั่งทอดที่อมน้ำมัน

ก็เตรียมบอกลาสุขภาพที่ดีไปได้เลย เมื่อเทียบกับคนที่กินเนื้อสัตว์อย่างปลาแซลมอนย่างทุกวัน

นอกจากนี้มังสวิรัติบางคน ชอบพึ่งพาแต่อาหารแปรรูปมากเกินไป ซึ่งอาหารเหล่านี้เต็มไปด้วยแคลอรี่ น้ำตาล ไขมัน และโซเดียมสูง อีกทั้งการกินแต่ผัก หรือผลไม้อย่างเดียวยังทำให้ร่างกายขาดสารอาหารสำคัญที่ควรได้รับอย่าง แคลเซียม และวิตามินอื่นๆ อีกด้วย

การกินมังสวิรัติอย่างถูกวิธี จึงเป็นเรื่องของการรู้ถึงความต้องการทางโภชนาการของแต่ละคน มากกว่ามุ่งเน้นไปที่การลดเนื้อสัตว์เพียงอย่างเดียว หากร่างกายของเราได้รับสารอาหารอย่างครบถ้วน สุขภาพที่ดีก็จะตามมา ไม่ว่าจะอยู่ในวัยรุ่น หรือผู้สูงอายุก็ตาม

อยากกินมังสวิรัติเริ่มยังไงดี

การเปลี่ยนมากินมังสวิรัติ ไม่ใช่เรื่องยากอย่างที่คิด โดยเราสามารถเริ่มจากค่อยๆ ลดปริมาณเนื้อสัตว์ที่กินในแต่ละวันลง และเพิ่มปริมาณผักให้มากขึ้น นอกจากนี้เรายังมีเคล็ดลับดีๆ มาบอกต่อให้กับเพื่อนๆทุกคนด้วย

1. ลองเพิ่มอาหารเมนูผักที่ชื่นชอบลงในมื้ออาหารแต่ละมื้อ เช่น ผัดผัก หรือแกงจืด และพยายามเลือกใช้วัตถุดิบจากผักใบเขียวอย่าง กะหล่ำปลี ใบโหระพา และมะเขือยาว
2. สร้างสรรค์เมนูอาหารในรูปแบบของตัวเอง โดยอาจเริ่มจากเมนูที่ทำง่ายก่อน หรือเมนูที่กินประจำอย่างผัดกะเพรา แล้วลองเปลี่ยนวัตถุดิบหลักเป็นผัก หรือสิ่งของทดแทนเนื้อสัตว์ เช่น เต้าหู้ หรือเห็ดต่างๆ แค่คิดก็น่าอร่อยแล้ว!
3. ค้นหาแนวคิดเมนูมังสวิรัติใหม่ๆ จากอินเทอร์เน็ตเพิ่มเติม อาจซื้อหนังสือวิธีการทำเมนูมังสวิรัติสักเล่ม หรือตระเวนกินร้านอาหารมังสวิรัติเจ้าอร่อย ซึ่งนอกจากจะได้เจอกับเมนูแปลกๆ และน่าสนใจมากมาย ยังนำมาต่อยอดเมนูมังสวิรัติในแบบที่ชอบได้อีกด้วย

รูปแบบของอาหารและการกินมังสวิรัติ

การกินอาหารมังสวิรัติ สามารถแบ่งรูปแบบออกได้มากมาย ตามวัฒนธรรมของแต่ละภูมิภาคทั่วโลก โดยตัวอย่างที่เรานำมาพูดถึงนี้ เรียกได้ว่าเป็นรูปแบบหลักๆ ที่พบเจอได้บ่อยในชีวิตประจำวันเริ่มจาก

• มังสวิรัติแบบ Lacto จะไม่กินเนื้อสัตว์ทุกชนิดรวมถึง ปลา สัตว์ปีก และไข่ แต่สามารถกินผลิตภัณฑ์ที่ผลิตมาจากส่วนหนึ่งของสัตว์อย่าง นม ชีส โยเกิร์ต และเนยได้
• มังสวิรัติแบบ Ovo จะไม่กินเนื้อสัตว์ทุกชนิดรวมถึง ปลา สัตว์ปีก และผลิตภัณฑ์นม แต่สามารถกินไข่ได้
• มังสวิรัติแบบ Lacto-ovo จะไม่กินเนื้อสัตว์ทุกชนิดรวมถึง ปลา และสัตว์ปีก แต่สามารถกินผลิตภัณฑ์อย่าง นม และไข่ได้
• มังสวิรัติแบบ Pescatarian จะไม่กินเนื้อสัตว์ทุกชนิดรวมถึง สัตว์ปีก ไข่ และผลิตภัณฑ์นม แต่สามารถกินปลาได้
• มังสวิรัติแบบที่ไม่กินเนื้อสัตว์ทุกชนิดรวมถึง สัตว์ปีก ปลา ไข่ และผลิตภัณฑ์ที่ผลิตมาจากส่วนหนึ่งของสัตว์อย่าง นม ชีส โยเกิร์ต และเนย หรือถ้าพูดง่ายๆ ก็คือ ‘เจ’ นั่นเอง

บางคนก็เลือกกินอาหารกึ่งมังสวิรัติหรือที่เรียกกันว่า flexitarian ซึ่งเป็นอาหารที่ทำจากพืช แต่อาจมีส่วนผสมของเนื้อสัตว์ นม ไข่ สัตว์ปีก และปลา ในปริมาณน้อย

สิ่งที่เพื่อนๆ ควรรู้ก่อนเลือกกินมังสวิรัติแต่ละแบบ คือ ยิ่งอาหารมังสวิรัติที่ต้องกิน มีข้อจํากัดมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งเสี่ยงต่อการขาดสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายมากขึ้นเท่านั้น ยกตัวอย่างเช่นการกินเจ อาจทำให้ขาดวิตามินบี 12 ซึ่งมีอยู่มากภายในเนื้อสัตว์ และสาระสำคัญที่ช่วยในการเจริญเติบโตของร่างกายอย่างแคลเซียมซึ่งมีอยู่มากภายในน้ำนม

เมื่อเพื่อนๆ เลือกรูปแบบการกินมังสวิรัติของตัวเองได้แล้ว อย่าลืมคิดถึงความสำคัญของสารอาหารตามโภชนาการที่ร่างกายควรได้รับในแต่ละวันด้วย เราจะมาแนะนำให้ทุกคนได้รู้จักกับสารอาหาร และวิตามินต่างๆ ที่จำเป็นต่อสุขภาพที่ดีดังนี้